نویسنده تفسیر مهر با اشاره به نگاه قرآن کریم به زندگی دنیا و تقسیم دنیا به دو قسم ممدوح و مذموم به ادعای برخی مستشرقان مبنی براینکه قرآن، عامل عقب‌ماندگی مسلمین است اشاره و تاکید کرد: قرآن برخلاف این ادعا مطلق علم را ارزشمند و عبادت می‌داند و بر آن تاکید کرده است.
حجت‌‌الاسلام والمسلمین دکترمحمدعلی رضایی اصفهانی، شامگاه شنبه ۲۸ فروردین ماه در جلسه پاسخ به شبهات جدید قرآنی در دارالقرآن علامه طباطبایی(ره) به شبهات نویسنده نقد قرآن اشاره کرد و گفت: سها چند شبهه عنوان کرده اول اینکه علم ارزشمند را علم دین می‌داند؛ دوم این که مسلمین معتقدند که همه چیز در اسلام وجود دارد و باعث شده مردم به علوم طبیعی توجه نداشته باشند و همه چیز را از دین می‌خواهند بیرون بیاورند، سوم بی ارزش بودن دنیا، چهارم، تقدیرگرایی، پنجم برتری حاکمان خواست خداست، ششم، توکل؛ هفتم، قناعت و هشتم، خارج کردن زنان از محیط کار که عوامل عقب ماندگی مسلمین است.
وی اظهار کرد: ما عنوان کردیم که استبداد، استعمار و ... و مواردی که علامه طباطبایی بیان فرموده عامل عقب ماندگی بوده و قرآن کریم به سه صورت مستقیم، غیر مستقیم و تقویت کننده علوم در رشد آنها موثر بوده است.
قرآن مطلق علم را ارزشمند می‌داند
دکتررضایی اصفهانی با بیان اینکه تصریح کرد: وی علم را به معنای ساینس و علوم طبیعی گرفته و گفته است که مسلمین به این دلیل به علوم طبیعی بی توجه هستند که فقط علم دین را ارزشمند می‌دانند در حالی که آیات مطلق علم را مطلوب دانسته و بر آن تاکید کرده است و مطلق علم را برتر از نادانی می دانند از هر دانشی که باشد.
حجت الاسلام رضایی اصفهانی افزود: خدای حکیمی که می‌خواهد بشر را هدایت کند وقتی فرمود این کتاب «تبیان لکل شیء» است این مسئله باید با قید لبی و نقلی مورد بهره قرار گیرد، زیرا قرآن برای هدایت ناس نازل شده است. از این رو تبیان بودن آن در راستای این هدف اصلی یعنی هدایت مردم است از این رو این طور نیست که همه جزئیات حتی جزئیات احکام دینی مانند نماز در قرآن باشد.
این قرآن‌پژوه عنوان کرد: وقتی امام صادق(ع) می‌فرماید من همه چیز را می‌دانم و می‌گویم به قرینه لبی و عقلی می گوید یعنی من همه چیز دینی را که برای هدایت مفید است می‌دانم؛ البته ممکن است اهل بیت(ع) ماکان و یکون علم غیردینی را هم بدانند ولی مستشرقان این ساحت قدسی را قبول ندارند و ما هم باید با ساحت ظاهرگرایانه این افراد با آنان بحث کنیم.
رئیس مدرسه عالی قرآن و حدیث گفت: مسایلی که از علوم عقلی و تجربی به دست می‌آید مورد تاکید دین است و آنچه سها گفته است که مسلمین به علت ارزشمندی علم دین، از علوم طبیعی و تجربی غافل هستند برداشت نادرست است زیرا دین حجیت عقل را می‌پذیرد که نمونه آن تجویز پزشک برای خوردن روزه بیمار است.
رئیس مرکز تحقیقات قرآن کریم المهدی(عج) اظهار کرد: برخلاف ادعای سها نه تنها موضع دین در مقابل علوم تجربی مانع پیشرفت نیست بلکه آن را عبادت می‌داند و نتایج آن را می‌پذیرد و تشویق می‌کند بنابراین عامل رشد است.
حجت الاسلام رضایی اصفهانی به شبهه سها درباره عقیده مسلمین به بی‌ارزش بودن دنیا پرداخت و گفت: براساس عقیده وی غربی‌ها چون دنیا را ارزشمند می‌دانند رشد کردند ولی مسلمین چون دنیا را لهو و لعب می‌دانند عقب مانده هستند؛ وی مدعی شده است که در آیات زیادی دنیا و زندگی و ثروت آن بازیچه قلمداد شده و آخرت تکریم شده است از جمله آیه ۳۹ سوره انعام است و در تایید این آیه، روایات زیادی وجود دارد از جمله اینکه خدا وقتی دنیا را خلق کرد به خاطر پستی آن از آن روی گردانید.
دکتررضایی اصفهانی عنوان کرد: آیات و روایات در مورد دنیا دو قسم است آیاتی که دنیا را نیکو و ممدوح و آیاتی که آن را ارزشمند دانسته است؛ گاهی فرموده ربنا آتنا فی الدنیا حسنه و گاهی لهو و لعب دانسته است. سها یکطرف این مسئله را نقل کرده و طرف دیگر را نادیده گرفته است و اشکال وی از این مسئله ناشی می شود و این بی انصافی است که کسی برای بیان نظر قرآن فقط به برخی آیات توجه داشته باشد.
دنیا از دید قرآن
نویسنده تفسیر مهر بیان کرد: دنیا از منظر قرآن کریم اگر هدف قرار گیرد موجب عقب‌ماندگی می شود و این مذموم است ولی سیر در طبیعت و معادن و ... برای خدمت به بشریت عبادت و ممدوح است بنابراین هدف از توجه به دنیا مهم است ممکن است کسی دنبال دنیا برای شهوترانی و تسلط بر دیگران برود که صحیح نیست ولی ممکن است کسی برای خدمت به همنوع و آبادانی و پیشرفت دنبال دنیا برود که ممدوح است.
وی افزود: آیه لعب و لهو که دنیا را به بازی تشبیه کرده، یعنی دلبسته به دنیا نشوید زیرا هدف نیست و به انسان می‌گوید که باید به رشد برسید و ترقی کنید بنابراین این آیه نسبت به دنیای ممدوح ساکت است.
وی افزود: امام علی(ع) دنیا را متجر مومن می‌داند بنابراین صرف آبادانی دنیا نه ممدوح و نه مذموم است و بسته به هدف دارد؛ اگر هدف رشد خود و دیگران باشد ممدوح و اگر هدف این باشد که فقط انسان در راه باطل استفاده کند و دنبال فخرفروشی و ... باشد مذموم است از این رو قرآن به انسان می‌آموزد که دلبستگی به دنیا مانند بازی با اسباب‌بازی است.
نویسنده تفسیر مهر بیان کرد: آیت‌الله مشکینی می‌فرمود همه تلاش برخی طلبه‌ها و حاصل عمرشان تهیه یک منزل است، یعنی وقتی به قم می‌آید هدفش را که طلبگی و کسب معنویت بوده فراموش می‌کند؛ دنیا نیز این طور است گاهی آنقدر مشغول دنیا می‌شویم که هدف اصلی که زندگی آخرت است را فراموش می‌کنیم.
وی تاکید کرد: قرآن می‌فرماید با توجه به فریبندگی دنیا، فقط اهل تعقل و تفکر می‌فهمند که نباید تنها به دنیا دلبسته باشند زیرا قرآن نمی‌خواهد مانند برخی ادیان دنیا را منفور بنامد و می فرماید از طیبات آن بخور و زندگی خوبی داشته باش ولی هدف اصلی را فراموش نکن.
استناد به روایات ضعیف
این مترجم قرآن کریم عنوان کرد: اشکال دوم سها این است که روایتی را از کنزالعمال که جامع حدیثی است در تایید سخنانش برگزیده است از این رو روایاتی که وی به آنها استناد کرده است روایات ضعیفی هستند در حالی که وی در ابتدای بحث خود گفته بود من به روایات معتبر استناد می کنم بنابراین نظر وی هم اشکال محتوایی و هم اشکال سندی دارد.
دکتررضایی‌اصفهانی بیان کرد: دنیا اگر مقدمه آخرت باشد نیکوست و مانع رشد علمی مسلمین نیست ولی اگر تنها هدف انسان، دنیا باشد هم عامل عقب‌ماندگی و هم لهو و لعب است همین طور که در تاریخ داریم که چه جنگ‌ها و غارت‌های بزرگی به علت هدف قرار دادن دنیا رخ داده است.
بیان مراحل زندگی انسان از نگاه قرآن
وی با اشاره به آیه ۲۰ سوره حدید گفت: خیلی از مفسران گفته‌اند این آیه اشاره به مراحل حیات بشر دارد، بشر در کودکی دنبال بازی است، در جوانی دنبال مسایل شهوانی و لهو و ... و در میانسالی نیز دنبال زیور و زینت زندگی و شخصی خود و ... است؛ در مرحله بعدی یعنی از ۵۰ سال به بالا نیز دنبال فخرفروشی فرزند و مال و ... است و قرآن یک واقعیت خارجی را بیان فرموده است نه اینکه بخواهد بگوید دنیا همین است زیرا قرآن دنیا را متجری برای آخرت می‌داند.
http://dqat.ir/home/index.php/seminary/news/506-2016-04-17-13-56-14