شبهه:
چرا برخی از انسان‌ها بی‌حساب وارد بهشت می‌شوند؟
پاسخ تفصیلی:
در کتاب اخلاق در قرآن می‌خوانیم که تعبير «بى حساب» نشان مى‌دهد كه خداوند، آن قدر به آنها پاداش مى‌دهد كه جز او، كسى قادر به حسابش نيست. به همين جهت در حديثى از رسول خدا (صلى الله عليه و آله) مىخوانيم: «هنگامى كه نامههاى اعمال گشوده مى‌شود و ترازوهاى اعمال نصب مى‌شود، براى كسانى كه گرفتار بلاهاى سختى شدند و صبر كردند، نه ترازويى نصب مى‌شود و نه نامه عملى گشوده خواهد شد (بلكه بى حساب به آنها پاداش مىدهند)؛ (طبرسى، مجمع البيان، ذيل آيه؛ قرطبى، تفسير قرطبی، ذيل آيه؛ برسوى، روح البيان، ذيل آيه) سپس پيامبر اسلام (صلى الله عليه و آله) آيه فوق را تلاوت نمود: «انَّمَا يُوَفَّى الصَّابِرُونَ اجْرَهُم بِغَيرِ حِسابٍ».
تعبير به «غير حساب» در آيات متعددى آمده است كه اغلب مربوط به روزى‌هاى فراوان دنيوى است كه خداوند به بعضى از انسان‌ها مى‌دهد؛ تنها در اين مورد و در آيه 40 سوره مؤمن، از پاداش‌ها و روزى‌هاى قيامت سخن به ميان آمده است. به يقين جايى كه پاداش يا روزى بدون حساب داده شود، تناسبى با كميّت و كيفيّت اعمال نخواهد داشت، بلكه متناسب با لطف پروردگار است و در نتيجه بسيار مهم و والا خواهد بود. (اخلاق در قرآن، ج 2، ص 456)
حاصل اینکه: اولا: حسابرسی و حساب کشی وجود دارد و این اصل پابرجاست.
ثانیا: ورود به بهشت بدون حساب و کتاب مخصوص افرادی خاص است با شرایط خاص.
ثالثا: کسی نمی‌تواند دست خدا را ببندد و مانع از لطف و کرم، نسبت به انسان‌ها شود لذا هر که را بخواهد می‌تواند بدون حساب و کتاب به بهشت ببرد چون اختیار این کار را دارد.
رابعا: این کار به مشیت و خواست خدا وابسته است، لذا تعبیر به «من یشاء» در آیات مربوطه برای همین معناست.